Van oncomfortabele culturele happenings naar cocoonen met comfort food
Over de moderne Avant-garde van Amsterdam én moderne soeprecepten
De moderne Avant-garde van Amsterdam
Eens in de zoveel maanden komt de mail weer in mijn inbox: de opening van een nieuwe fototentoonstelling in het FOAM, een fotomuseum in Amsterdam. Terwijl de 20- en 30-jarige Amsterdamse yup zijn sociale status probeert te behouden door naar de nieuwste restaurants uit het Parool te gaan, hard te lopen in het Vondelpark en melk uit hun koffie te houden, is daar nog iets bijgekomen: culturele participatie en bedrijvigheid. Naast laagdrempelige bioscoopbezoekjes, podcasts staat een bezoek aan musea bovenaan. Amsterdam is een soort broedplaats om je identiteit vorm te geven aan de hand van selectieve cultuurparticipatie. De gratis openingstentoonstelling van FOAM fungeert perfect als toneel om deze cultuurparticipatie te demonstreren.
En ik doe gezellig mee. Naast dat ik het aantal weekendtripjes, theatervoorstellingen en concerten het afgelopen jaar op heb weten te krikken, ben ik al drie keer naar de opening van een nieuwe tentoonstelling in het FOAM geweest. Steevast op donderdagavond, met gratis welkomstdrankje en een meute die voor het gebouw staat, dring ook ik me weer naar binnen.
De eerste keer ging ik met mijn toenmalige huisgenoot, grafisch ontwerper en kunstenares Julia Gescher (@apfelmus3000). Haar creatieve aura leek ook op mij af te stralen en samen stonden we ons voor de spiegel op te maken en trokken we semi-chique maar tegelijkertijd ook een eclectische mix van vintage kleding uit de kast. Hoewel snel overprikkeld door de zwerm aan (hippe) mensen belandden we in de snackbar voor een late-night snack.
Nu, inmiddels drie openingen verder, ben ik iets meer over het fenomeen gaan nadenken. Het laat zien hoe diep deze sociale dynamiek en culturele bewijsdrang geworteld is. En hoewel de tentoonstelling telkens anders is, wordt er altijd een millennial-sausje overheen gegooid: bier van Brouwerij ‘t IJ, een opkomende DJ die keiharde muziek draait en Aperol Spritz. Terwijl mensen met elkaar proberen te praten, ondanks de harde muziek van een opkomende (Amsterdamse) DJ, raak ik niet uitgekeken. Ik heb meer oog voor de mensen om me heen dan voor de tentoonstelling.
In deze kleine ruimtes - voor een museum is het FOAM een poppenhuis - lijken alle niche-elite creatievelingen van de stad zich verzameld te hebben als sardientjes in blik. In excentrieke outfits - een mix van vintage en originele, in het oog springende items - en met allemaal knappe koppen lijkt iedereen elkaar te kennen. Een mix van luidruchtige gesprekken, netwerken, drinken: de kunst lijkt bijzaak geworden.
Ik zie vaak dezelfde mensen - met wie je je toch telkens weer van top tot teen gaat vergelijken. Samen met een - ook overprikkelde - vriendin gaan we op de binnenplaats staan met een Aperol Spritz, even ontprikkelen en ontnuchteren van deze drang om te vergelijken. Ik bedenk me dat de bezoekers in hun alternatief-heid eigenlijk ook weer allemaal op elkaar lijken.
Het voelt alsof we ons in een tijd met “peak millennials” bevinden, zoals Jeanna Smialek in de The New York Times dat vorig jaar noemde om haar generatie te beschrijven. Alsof we allemaal onszelf willen onderscheiden in de ‘experience economy’, een economie die draait om uit eten, op reis en naar musea gaan. Maar waardoor we ook eigenlijk allemaal hetzelfde doen, en op dezelfde plekken komen.
De ironische werkelijkheid is dat ik me net zo goed bevind in het midden van deze poppenkast, in dit poppenhuis. Terwijl het me opvalt hoe hard iedereen z’n best heeft gedaan, maar er tegelijkertijd zo uniform uitziet, pas ik me ook aan. Mijn outift, houding en kritische blik zijn onderdeel van hetzelfde sociaal-culturele mechanisme dat ik probeer te ontrafelen. Middenin deze ongemakkelijke scène voel ik me hyperbewust van hoe ik hier ook deel van uitmaak. En net als iedereen me probeert te onderscheiden, maar tegelijkertijd ook op zoek ben naar erkenning. Het paradox van de moderne Avant-garde: anders willen zijn en tegelijkertijd er bij willen horen. En tegelijkertijd probeer ik een beetje sane te blijven te midden van dit alles, dat ook.
P.S Zijn er nog andere plekken waar je deze concentratie van hyper-hip Amsterdam vindt?
P.S.S. de opening van de tentoonstelling van Viviane Sassen was desalniettemin hartstikke indrukwekkend. Kleurrijke foto’s en fashion versmelten zich en het vrouwelijke lichaam speelt een indrukwekkend mooie en centrale rol. Met meer dan 200 werken keek ik ook op dit gebied m’n ogen uit.
5x mijn favoriete soepen van deze winter
De afgelopen weken waren ijskoud. Maar we klagen niet want de zon scheen wel. Daarnaast was het een goed excuus om veel ramen en andere soorten soep te maken. Het heeft even geduurd voordat ik soep weer leuk en lekker vond om te maken: na een studententijd met kant-en-klaar pakken van Unox moest ik even een paar jaar bijkomen.
Nog half in m’n Ottolenghi era noem ik dit de ‘Ottolenghi x soup’-edition. Twee recepten komen namelijk van hem (als je nog niet bekend bent met zijn nieuwe Substack, neem eens een kijkje, ik ben fan).
Deze zoet-zure soep van Ottolenghi staat - in tegenstelling tot veel van zijn recepten - binnen no-time op tafel. Je kan noodles of rijst toevoegen om ‘m vullender te maken.
Op zijn Substack kwam ik terecht in de wereld van broths. En de verschillende soorten kippenbouillon, en wat het beste past bij welke gerechten. Ik maakte z’n boullon van kippenvleugels en gebruikte die voor het recept eronder: een green egg drop soup. Ik kookte apart rijstnoodles en voegde die aan de soep toe om te zorgen dat het een maaltijdsoep werd. Ook had ik nog Chinese kool in huis, een goede (groene) toevoeging.
Een meer klassieke soep die heel vullend is, is een prei-aardappelsoep. Ik moest even over de aardappeldrempel heen (ben ik normaal geen enorme fan van) maar dit is een hele goede combinatie. Hier vind je een goed recept - voeg wat extra toppings toe zoals gefrituurde knoflook, chili-olie of iets anders om ‘m wat spannender te maken.
Laatst zag ik een recept voor Lablabi voorbij komen en ik was even vergeten dat dit Tunesische recept met kikkererwten bestaat. Je kan hier makkelijk meerdere porties van maken en het is vegetarisch. Hier vind je een goed recept.
Ook een soep-ish met kikkererwten is pasta e fagioli. Ik ben groot, groot fan: het is een soep met met een parelvormige pasta (die je ook vaak in kilozakken bij Turkse winkels vindt). Hier vind je een goed recept, maar ik hou ervan om kikkererwten te gebruiken in plaats van grote bonen. Naast boerenkool voeg ik ook kimchi toe (en geen venkel zoals ze hier doen). Op het einde voeg ik een gepocheerd ei toe samen met de Parmezaanse kaas. Je kan ook een zachtgekookt eitje doen, alles voor de proteïne. Je vindt mijn versie hier.
Mijn boodschappenlijst uit de Franse supermarkt
In december was ik - zoals ik eerder schreef - een lang weekend in Frankrijk. En naast dat een tripje naar het buitenland altijd leuk is, vind ik buitenlandse supermarkten altijd één van de leukste dingen. Nog voordat we bij onze Airbnb aankwamen besloten we een bezoek te brengen aan de Leclerc. Misschien dat ik dit romantiseer maar ik vind het iets magisch hebben als je zo’n reusachtige parkeerplaats op rijd - met ondergaande zon - en weet dat je je niet tussen alle gehaaste Amsterdammers door smalle gangpaadjes hoeft te werken. Daarnaast lijken buitenlandse supermarkten soms een hele winkelstraat in één: van pannen, tot joggingsbroeken, tot een verse visafdeling en traiteur. Ik kijk er m’n ogen uit (en neem altijd teveel dingen mee die ik eigenlijk niet nodig heb).
Maar als je in Frankrijk bent is dit een lijstje wat je bij de hand moet houden, want hiervan kan je simpelweg niet teveel van meenemen:
Boter met zeezout De Bretonse zeezoutboter is een must. Romig, met een subtiele zoutkorrel. Ik neem hem altijd mee omdat hij net dat beetje meer heeft dan standaard boter en mijn broodje kaas net wat meer aankleed. Daarnaast ben ik gewoon een zout-fanaat. Ik weet dat ik moet minderen, maar het lukt me nog niet (zo goed).
Wijn: Frankrijks wijncultuur is een wereld op zich, en zo is het aanbod in de supermarkt.. Gerangschikt op regio vind je hier lichte Loire-wijnen en zware Bordeaux versies. Met de Vivino app in de aanslag scan ik vaak - net iets te ambitieus - verschillende wijnen. Met een Loire zit je vaak altijd goed, net zoals een lichte rosé uit de Anjou, of een Alsance wijn - maar er zitten ook grote verschillen tussen. De prijs valt in ieder geval zeker mee - dus ik sla altijd een voorraad in.
Cider: De trots van Bretagne. Hier kan de Somemrsby en Apple Bandit die ze in Nederland verkopen niet tegenop. Daarnaast verkopen ze hier ciders in wijnfles-formaat, een stuk leuker. De ciders zijn droger en de Fransen verkopen ook perencider - één van mijn favorieten. Leuk om mee te nemen naar een etentje of voor in huis, om de vakantiesfeer een beetje terug te brengen.
Kaasjes: dit voelt altijd een beetje als een mini-expeditie. Zoveel keus, en natuurlijk niet altijd houdbaar. Goede keuzes maken is cruciaal. Van romige Camembert tot scherpe Roquefort, ik ben het meeste fan van de Morbier.
Chips Niet zomaar chips, ze hebben hier heel veel smaken die we in Nederland niet hebben - en vaak een stuk minder chemisch. Vaak met lokale kruiden of zee-ingrediënten. Ik koop ze vaak van het merk Brets.
Olijfolie: Franse supermarkten hebben heel veel keuze aan olijfolie. Heel veel. En het is er ook nog eens goedkoper.
Vinaigrette Zelfgemaakt is ‘ie het lekkerst: olijfolie, mosterd, wat azijn, zout en peper. Maar als je tijdnood hebt: in de Franse supermarkt heb je heel veel keus.
Bouillon: als we dan toch niet onze eigen bouillon gaan maken - waar we volgens mij vrijwel nooit tijd voor hebben… dan maar blokjes bouillon uit de Franse supermarkt. Ik vind de kip en vegetarische bouillon met kruiden een aanwinst voor je keukenkastje.
Limoensap Verser en met minder toevoegingen, en daarmee lekkerder dan de Nederlandse supermarktversies. Ik sleep het mee omdat het de basis vormt voor cocktails of als back-up als ik geen limoen in huis heb.
Cerave en Avène Franse skincare: mijn huid gaat hier gewoon het beste op. Cerave voor hydratatie, Avène voor een gevoelige huid. Hier een stuk goedkoper dan in Nederlandse drogisterijen (let op aanbiedingen!).
Een nieuwe stamkroeg
Al een aantal jaar is café van Zuylen mijn stamkroeg in de Jordaan. Door de ‘bruine kroeg’-vibe en uitzicht over het Singel (ik had het er afgelopen nieuwsbrief nog over) heb ik nooit reden gehad om daar verandering in te brengen. Daarnaast had ik altijd maar de behoefte aan één stamcafé - in de Jordaan, want dat ligt op de route van werk naar huis, of de sportschool, of andersom. Maar van de week kreeg ik de neiging om iets anders te proberen. Misschien kwam dat ook wel omdat ik laatst bij Van Zuylen een club sandwich bestelde, daar 16 euro voor betaalde, en ik in plaats van kip, kipfilet op m’n broodje kreeg. Een illusie armer - maar ook principieel - was ik benieuwd naar andere plekken met eenzelfde vibe en misschien wat betaalbare broodjes.
Ik limiteerde mezelf tot dezelfde buurt - het zou weinig zin hebben om een nieuw stamcafé in het leven te roepen waar je niet vaak langskomt. Het werd De Linden op de Lindenstraat. Klein maar fijn is het ongeveer 1/5 van de omvang van Van Zuylen. Een risico: want het kan er snel vol zijn en de akoestiek is ook minder goed. Maar aangezien ik er toch (waarschijnlijk) tussen 10:00-14:00 kom op doordeweekse dagen kan ik hier voorlopig nog mee leven.
Verder top plek: heel veel uit het raam staren naar honden, biologische eitjes eten voor €1,75 en goedkope broodjes kaas (en daar heb ik een zwak voor). Zie hier een sfeerimpressie:
In de avond schijnt het ook leuk te zijn voor een glas wijn.
Tot de volgende!
Mijn nieuwsbrief en archief met adressen zijn gratis, maar met een donatie kan ik nog meer adresjes zoeken en uitproberen. Én hier nog meer tijd voor vrijmaken. Ben je enthousiast? Doneren kan via de link hieronder.
Zo’n fan hiervan!! ❤️